Płynie Wisła z EuroVelo 9. Rowerem po koronie wału z pięknym widokiem. Cała trasa ma być gotowa za kilka lat | ZDJĘCIA, WIDEO

Na początek trochę statystyki. Lewa strona Wisły to 113 kilometrów EuroVelo 9, ze startem w Gdańsku, a później przejazdem przez gminy wiejskie Pruszcz Gdański, Cedry Wiejskie, Suchy Dąb, gminę Tczew, miasto Tczew, Subkowy, Pelplin, Gniew, aż do granicy województwa (Wiosło Duże).

Trasa po prawej (wschodniej) stronie Wisły liczy 106 kilometrów i przebiega przez gminy: Stegna, Ostaszewo, Lichnowy, Miłoradz, Sztum, Ryjewo i Sadlinki.

Kiedy w 2015 roku zaczęła konkretyzować się idea stworzenia Wiślanej Trasy Rowerowej, założono aby jak najwięcej jej odcinków przebiegało po koronie wiślanego wału przeciwpowodziowego, z oczywistych względów. Wisła w zasięgu wzroku znacznie podnosi atrakcyjność trasy. Na początku przepisy nie pozwalały jednak budować rowerowego szlaku na wałach. Później je zmieniono.

- Od razu założyliśmy, aby zbudować trasę rowerową po obu stronach Wisły. Audyt pokazał, że nie zawsze było możliwe poprowadzenie trasy po koronie wału. I to z różnych względów. Nieco wcześniej zaczęto realizować program przeciwpowodziowy, w ramach którego wzmacniano wały. Tam, gdzie było świeżo po wykonaniu prac, nie pozwolono nam budować trasy. Teraz minęło już kilka lat, a więc sytuacja się zmieniła. I prowadzimy kolejne rozmowy - mówi Michał Bieliński, kierownik przedsięwzięcia Pomorskie Trasy Rowerowe w Departamencie Turystyki Urzędu Marszałkowskiego w Gdańsku.

Koordynatorem projektu jest Urząd Marszałkowski w Gdańsku, ale to kilkanaście gmin, wspomaganych funduszami unijnymi, ponosi ciężar finansowy budowy odcinków Wiślanej Trasy Rowerowej (EuroVelo 9). I nie wszystkie samorządy stać na budowę trasy. Przykładem jest gmina Suchy Dąb, która unieważniła przetarg na budowę swojego prawie 8-kilometrowego odcinka po wale wiślanym. W przetargu wpłynęło kilka ofert z kwotami od 4,5 do 7,8 mln zł. Tymczasem gmina Suchy Dąb ma dyspozycji i to z unijną dotacją tylko około 2,7 mln zł.

- Lada dzień ogłosimy kolejny przetarg. Już teraz jednak wysłaliśmy pismo do Urzędu Marszałkowskiego w Gdańsku z wnioskiem, aby zwiększono dotację do 4 mln zł. Teraz jest to około 1,6 mln zł. Jeśli oferty w drugim przetargu nie będą znacznie niższe, a dotacja nie zostanie zwiększona, to trudno oczekiwać, abyśmy zrealizowali inwestycję. Nasz realny roczny budżet, to tak naprawdę tylko około 20 mln zł. A trzeba jeszcze pamiętać, że ta trasa służy bardziej turystom, niż naszym mieszkańcom - mówi Szymon Benedyk , kierownik Referatu Zarządzania Projektami i Strategią Gminy w Urzędzie Gminy w Suchym Dębie.

Nikt tego dokładnie nie policzył, ale około 25-30 procent Wiślanej Trasy Rowerowej biegnie już po koronie wału albo ma tak się stać w ciągu kilku najbliższych lat. Część samorządów, choć mogło, nie decyduje się na budowę trasy na koronie wiślanego wału, z powodu zbyt dużych kosztów. Trasa wyznaczana jest więc na istniejących lokalnych drogach albo też ścieżkach znajdujących się u podnóża wału. Tak dzieje się przede wszystkim po wschodniej stronie Wisły. Chodzi m.in. o Ostaszewo, Lichnowy. W części wykorzystywane są i będą stare nasypy kolejowe.

To wszystko już w pewnym oddaleniu od Wisły. Po drugiej stronie rzeki, od Tczewa w stronę Gniewa, trasa tylko na początku znajduje się blisko Wisły.

Przejechaliśmy prawie 60-kilometrowy odcinek Wiślanej Trasy Rowerowej między Gdańskiem a Tczewem. Naszym zdaniem, trasa od Wyspy Sobieszewskiej do Kiezmarku to najbardziej atrakcyjny odcinek całego Eurovelo 9 w województwie pomorskim , bo przebiega w całości po koronie wału i cały czas w zasięgu wzroku mamy Wisłę.

W optymistycznym wariancie trasa EuroVelo 9 w województwie pomorskim miała być gotowa w całości w 2023 roku. Tak oczywiście nie będzie. I trudno dzisiaj określić, ile lat potrwa jeszcze budowa nowych odcinków. Nie ma też gwarancji, że w ogóle one powstaną (sytuacja w gminie Suchy Dąb). Dzisiaj koszt budowy kilometra trasy rowerowej można szacować na około 1 mln zł. Gdy rozpoczynano projekt, nie było to więcej, niż 300 tysięcy złotych.

- Nie ma co ukrywać, że dla wielu mniej zasobnych gmin, trasa rowerowa to nie jest priorytet wydatków. Tym bardziej więc doceniamy fakt, że te samorządy są we wspólnym projekcie - oznajmia Michał Bieliński.

Michał Bieliński mówi, że w najbliższym okresie programowania (do 2027 roku) wykonane mają zostać odcinki tras rowerowych m.in. w gminie Lichnowy, Miłoradz, Sztum, Gniew. Tylko częściowo na koronie wału, bo wykorzystane zostaną także nasypy dawnej kolei wąskotorowej, ale też drogi powiatowe. Te ostatnie, nie tylko dlatego, że to tańsze rozwiązanie. Chodzi także o to, aby z obecności rowerzystów skorzystały miejscowe sklepy, punkty, itd. Poza tym, z punktu widzenia mieszkańców tych miejscowości, im trasa rowerowa jest bliżej wsi, tym lepiej, bo można wtedy wykorzystać ją do przemieszczania się w codziennych sprawach, a nie tylko w turystycznych eskapadach.

Widoki to jedno, ale na Wiślanej Trasie Rowerowej znajdują się także ciekawe historyczne miejsca. To chociażby oznaczony na niebiesko fragment dawnego ujścia Wisły (niedaleko zjazdu na Błotnik). Obok jest pamiątkowy kamień odnoszący się do początku przekopu Wisły z 1895 roku.

Z EuroVelo 9 łączą się inne trasy rowerowe. Odbijając kilka kilometrów w bok można obejrzeć ciekawe zabytki, np. ruiny XIV-wiecznego kościoła w Steblewie, zabytkowy Most Tczewski, zamek w Gniewie. I wiele innych.